Ophelia

 

Ik zit in de auto en ik luister naar je stem. ‘Ophelia,’ zing je. ‘She’s lost her sense of time, it slips like water flows.’ Ik probeer er iets van te vinden. Ik vraag me af of ik je stem nu anders vind klinken dan eerst, toen je er nog was. Ik heb altijd het gevoel gehad dat jij op niemand anders leek, alleen op jezelf. De meeste zangers en zangeressen die ik ken doen iemand na; zingen ‘gekunsteld’. Misschien komt dat omdat voor hen de vorm belangrijker is dan de inhoud. De meeste mensen zijn al heel blij als ze op iemand kunnen lijken, ergens bij kunnen horen. Ik geloof niet dat jij je ooit afvroeg ‘hoe’ je zou moeten of willen klinken. Ja, als Paul McCartney, maar dat kon natuurlijk niet. Je zong gewoon je liedjes en probeerde dat zo goed mogelijk te doen. Je zag jezelf niet als een zangeres, ook niet als een bassist. Het waren voor jou alleen middelen om de inhoud vorm te geven. De liedjes in je hoofd tot klinken te brengen. Je nam wat lessen, studeerde dan heel vlijtig, maar je had van jezelf nooit het idee dat je bijzonder goed speelde of zong. Aanvankelijk maakte dat je onzeker, later interesseerde het je niet meer. Ik denk dat ik juist vanwege die insteek – het willen overbrengen van een gevoel of een idee – zo van je stem hield. Ik kreeg er letterlijk kippenvel van. En inmiddels weet ik dat ik niet de enige ben. Die ene lang aangehouden tweede klinker van Ophelia; auw! En niet omdat je nu dood bent en ik zo verdrietig. Het liedje was er al toen we nog niet wisten dat je ziek was, maar vanaf de allereerste keer dat je het me voorspeelde, zittend op de trap in onze woonkamer, wist ik dat dit het mooiste liedje was dat je ooit had geschreven, en sowieso een van de mooiste liedjes die ik ooit had gehoord. Ik weet ook dat ik zo’n liedje nooit zal kunnen schrijven. Ik kan hele goeie liedjes schrijven, dat weet ik zo langzamerhand wel, en ik durf het tegenwoordig ook gewoon te beweren, maar toch niet zoals jij. Jij kiest drie versleten akkoorden, al duizend keer eerder gebruikt, en zonder je daarvan bewust te zijn, of je het zelfs maar af te vragen, laat je ze klinken alsof niemand ze ooit eerder heeft bedacht. Om woedend van te worden. Het ging jou ook helemaal niet om die akkoorden, je wist nauwelijks hoe ze heetten. Voor jou waren het gewoon middelen tot een doel: Ophelia, de ultieme romantische heldin tot leven brengen (en eigenlijk was je het natuurlijk zelf). Zo schrijf ik niet. Dat kan ik gewoon niet. Maar zo moet het natuurlijk wel.

En dan weer: hoe zuiver is mijn oordeel. Kun je nog wel oordelen over je geliefde? Vooral als ze er niet meer is. Ik denk van wel, maar helemaal zeker zal ik het waarschijnlijk nooit weten.